


نخ نسوز
نخ نسوز که با نام طناب نسوز هم شناخته میشوند، محصولاتی هستند که با هدف اصلی مقاومت در برابر گرمای زیاد طراحی شدهاند. این نخها، اغلب در کورهها، دیگهای بخار، بخاری، و یا اجاق گاز به کار گرفته میشوند. همچنین، اگر آنها را با سیمهای فلزی تقویت نماییم، مقاومت آنها در برابر فشار نیز افزایش خواهد یافت.
طنابهای نسوز، دارای تنوع گستردهای از نظر تراکم، ابعاد، جنس و نوع ساخت هستند که هر یک برای استفاده در دما و شرایط مختلف مناسب هستند. استفاده از مواد نسوز متفاوت در تولید نخ نسوز، موجب بروز تفاوت در ویژگیهای آنها نیز میگردد. همچنین، این نخها، ماده اولیه برای تولید محصولات نسوزی از جمله پکینگ، پارچه و واشرهای نسوز میباشند. این محصولات، علاوه بر خاصیت عایق بندی حرارتی، در برابر فشار و مواد شیمیایی نیز مقاوم بوده و به خاطر خواص مکانیکی قابل توجه خود، از تحمل مطلوبی در برابر سایش، کشش و پارگی برخوردار میباشند.
در ادامه به معرفی شناخته شدهترین نخهای نسوز در میان صنایع مختلف میپردازیم:
- نخ آزبست : این نوع از نخهای نسوز، همان گونه که از نامش پیداست، از الیاف بلند و در هم تنیده آزبست تهیه میگردد که به دلیل انسجام الیاف شمشیری شکلش، میزان اتلاف انرژی را به حداقل میرساند. استفاده از این الیاف مستحکم و مقاوم در برابر دمای بالا، تا اواخر قرن بیستم، بسیار متداول بود اما پس از اطلاع متخصصین از سمی بودن غبار آزبست و امکان ابتلای افراد در تماس با آن، به بیماریهای خطرناک ریوی ازجمله سرطان ریه و آزبستوز، استفاده از محصولات تولید شده از این ماده نسوز، محدود به شرایطی شد که کاملاً خارج از دسترس انسانها باشد. از سوی دیگر، با توجه به اهمیت این موضوع، متخصصین در تلاش هستند تا جایگزینهای مناسب زیست محیطی را برای آزبست بیابند که خواص مشابهی با آن داشته باشند.
- نخ فایبرگلاس: این نوع از نخهای نسوز را از الیاف مقاوم فایبرگلاس تولید میکنند. بافت این طنابها را براساس میزان انعطاف پذیری یا استحکام مورد نظر انجام میدهند. در صورتی که شکل پذیری طناب مهمتر باشد، الیاف را با انسجام کمتری بافته یا میتابند. اما اگر نیاز به استحکام بالا داشته باشیم، الیاف فایبرگلاس باید با انسجام بالا بافته شوند. تحمل حرارتی نخ نسوز فایبرگلاس، بیش از 1000 درجه فارنهایت میباشد و از مقاومت مکانیکی خوبی دارد. گاهی، برای تقویت استحکام این محصول، آن را با سیمهای فولادی تقویت میکنند. همچنین با پوشاندن این نخ توسط یک لایه لاستیک سیلیکونی، اگرچه تحمل این نخ در برابر گرما کاهش مییابد اما در برابر پاشیده شدن جرقه و مواد مذاب مقاوم خواهد شد.
- نخ سرامیکی: ماده اولیه در تولید نخ نسوز سرامیک، الیاف سرامیک میباشند که تا امروز، بیشترین تحمل حرارتی را در بین تمامی الیاف نسوز دارد. به همین دلیل، طناب نسوز سرامیکی نیز، مقاومترین نمونه نخ نسوز در بازار میباشد که قادر است تا همزمان با تحمل دمای 2300 درجه فارنهایت، در برابر شوک حرارتی و خوردگی حاصل از مواجهه با عوامل شیمیایی نیز مقاومت نماید. این محصول، به خاطر مقاومت گرمایی خیره کنندهاش، معمولاً در کارخانهها و صنایعی که دارای گرمای شدید هستند، به کار گرفته میشود؛ مانند پالایشگاهها، کارخانههای فولاد و آلومینیوم، نیروگاهها، صنعت نفت و غیره. نخ سیلیسی: خاستگاه ماده اولیه تولید این نوع از نخهای نسوز، یعنی سیلیس، سنگهای آتش فشانی و پوسته زمین است. به همین دلیل، نخ نسوز سیلیسی قادر به تحمل دماهای بالا تا 1796 درجه فارنهایت میباشد. این محصول را برای عایق بندی محیطهای بسیار گرم، مانند بخاری و دیگ جوش به کار میگیرند.